Een van de grootste problemen bij kunstgewrichten is loslating van de componenten van het bot en de slijtage van de verschillende delen die ten opzichte van elkaar bewegen.
De meest voorkomende vorm van een kunstgewricht (net als een lager) is een metalen kop op een polyethyleen (plastic) kom . Dit is de vorm die in eigenlijk alle kunstgewrichten wordt gebruikt. Slijtage van dit lager is van vele zaken afhankelijk:
- De gladheid van de oppervlaktes
- De smering met gewrichtsvocht
- De sterkte, dichtheid, kwaliteit en sterilisatieprocedure van het polyethyleen
- De aard van het tegenoverliggende materiaal
- Als extra bij de heup
- de perfecte bolvorm
- de grootte van de kop en kom
Omdat we weten dat de lagering van polyethyleen toch in de jaren slijtage laat zien is er veel onderzoek gedaan naar nieuwe vormen van lagertechniek. Daarbij worden laboratoriumproven gedaan waarbij de heup of de knie door een apparaat miljoenen keren worden bewogen en dat telkens met verschillende krachten. Toch zien we een enkele keer dat een combinatie in het laboratorium veelbelovend lijkt, doch in de patiënt faalt. Een voorbeeld daarvan was de heupkop van titanium welke harder was gemaakt door deze met Stikstofatomen te beschieten.
Als eerste hebben de fabrikanten zich gericht op een verbetering van het polyethyleen door processen als “cross-linking” waarbij het plastic sterker wordt gemaakt door bestraling met radioactieve stralen, betere giettechnieken onder druk en een sterilisatietechniek in een edelgas, zodat er geen oxidatie van het plastic kan optreden. Omdat er bij met name ongecementeerde heupen toch een probleem kon blijven bestaan werden andere vormen van lagering uitgedacht: de keramische kop op een polyethyleen kom, de keramische kop op een keramische kom en de metaal-op metaal heup. Dit laatste type vinden we eigenlijk bij alle resurfacing heupen. Zoals duidelijk zal zijn is geen enkele vorm ideaal en heeft alles zijn voor- en nadelen en treedt er nog steeds slijtage op. Bij de Metaal-op-Metaal (MOM) heup resulteert deze slijtage in het aantoonbaar zijn van metaal-ionen in het bloed. Wat dit op termijn voor de algemene gezondheid betekent weet men nog niet. Wel is het zo dat men adviseert om dit soort heupen niet te plaatsen bij vrouwen die nog kinderwens hebben.
Een nieuwe vorm is de Keramiek-op-Metaal (COM) heup. Hierbij is de kop van keramiek (bijvoorbeeld Biolox). Dit materiaal is zeer hard en zeer slijtvast (direct onder diamant). Nadeel is de kans op breuk bij beschadigingen of puntbelastingen. De kom is gemaakt van metaal. De eerste resultaten hiervan in zowel het laboratorium als in de eerste patiënten die hiermee zijn behandeld zijn zeer optimistisch. Zo werden een 50% lagere metaalionen concentratie in het bloed gezien, een factor 10 lagere slijtage en een nagenoeg afwezige kans op breuk van het keramiek. Verdere evaluatie bij grotere patiëntengroepen wordt verricht. Op dit moment lijkt de combinatie van keramiek op keramiek de voorkeur te hebben. –>